Studenten dragen steentje bij aan onderzoek voor mensen met kanker

Vooral ouderen hebben er baat bij om vóór een operatie of behandeling zo fit mogelijk te zijn. Maar dat voor elkaar krijgen klinkt een stuk makkelijker dan het in de praktijk is. Studenten Rico de Jongh (Verpleegkunde), Alicia Cats (Verpleegkunde) en Gwen Hogenboom (Bewegingstechnologie) van De Haagse Hogeschool waren daarom sinds de zomer 2022 betrokken bij het project ‘Prehabilitatie in de eigen leefomgeving voor mensen met kanker’ om een betaalbaar en schaalbaar blended care prehabilitatieprogramma* op te zetten. Hoe beviel het hen om actief betrokken te zijn bij een praktijkgericht onderzoek?

“We werden meteen overal bij betrokken”, vertelt Gwen. “Vaak is het zo dat je als student ergens wordt neergezet en de organisatie verder langs je heen gaat. Ik vond het heel leuk dat vanuit de opleiding het project als opdracht gegeven werd en je verder dan als projectgroep gelijk het contact hebt met de opdrachtgever, zo voel je je echt onderdeel van het team.”
 
Wat volgens Rico wel opviel was dat ook juist die verantwoordelijkheid in het begin soms vragen opriep: “Omdat we zelf alles mochten opzetten, kan je overal beginnen. Dat is moeilijk, je vraagt je dan af: wat moet ik eigenlijk doen?” Alicia vult aan: “Het duurde mede daardoor allemaal langer dan we hadden gehoopt en gewend zijn. Vaak is er al data van mensen met kanker of informatie die je kan doornemen. Nu waren we zelf verantwoordelijk om dit te vinden. Dat is soms frustrerend, omdat je niet verder kan. Maar ondanks dat het uitdagend was om zelf alles op te zetten, was het ook erg gaaf. Het voelt alsof je echt een bijdrage levert in plaats van dat je iets doet waar de docent om heeft gevraagd.”

Wat was jullie rol als student-onderzoekers?

De studenten waren vooral betrokken bij de praktische implementatie van de oplossing. Hoe doorlopen de deelnemers het programma? Wat vinden ze ervan? “Er werd gebruik gemaakt van wearables, zoals een Fitbit. Er worden verschillende aspecten gemonitord, zoals stappen, slaap, activiteitsniveau, hartslag en traplopen. Aan de hand van die gegevens kan de fysiotherapeut real time meekijken en inschatten of de patiënt meer zou moeten kunnen doen. Door het inzetten van blended care, zorg waarbij de traditionele face to face contactmomenten worden gecombineerd met online hulpverlening om zo optimale zorg te kunnen bieden, is de zorg geen momentopname meer”, legt Gwen uit.

Welke tips wil je andere studenten meegeven?

Rico lacht: “Begin op tijd met mailtjes sturen naar mensen met kanker! Het plannen van interviews duurt langer dan je denkt. Wij dachten sommige dingen binnen een week te kunnen regelen, maar dat werden dan ineens 3 weken in de praktijk.”

Daarop vult Alicia aan: “Je vergeet soms dat je samenwerkt met mensen die ook hun eigen planning hebben. Goed blijven communiceren is dus belangrijk. Ook is het fijn als je een ‘projectleider’ aanwijst in het begin en de rollen een beetje verdeeld binnen het team. Nu liepen wij er soms tegenaan dat niemand echt de leiding pakte en dat zorgde voor vertraging.”

Bijdragen aan beter welzijn

“Het fijne aan dit project”, vertelt Gwen, “is dat je echt bijdraagt aan het grotere geheel vanuit Medical Delta. Het voelt alsof je helpt aan een betere werkwijze voor welzijn en zorg aan mensen met kanker. En dat is bijzonder.” Daardoor voelen de studenten zich snel betrokken bij het onderwerp. Maar ook hun eigen ervaringen met prehabilitatie helpen hierbij. Alicia: “Ik heb al eerder onderzoek gedaan naar een wearable voor mijn astma en dat was heel fijn. Ik kon daardoor inzicht hebben in hoe het met mijn longen was, in plaats van 1 keer per jaar een overzicht. Dan merk je hoe prettig dat is als gebruiker.”

(Pre)habilitatieprogramma goed ontvangen

Uit de interviews die de studenten hebben afgenomen blijkt dat het (pre) habilitatie programma grotendeels positief wordt ontvangen. De participanten ervaren het gebruik van de fit bit als motiverend, omdat het een reminder is en het bekijken van de gegevens interessant is. Ze kunnen zelf inzien welke gegevens de fysiotherapeut van hen kan bekijken. Toch kan het gebruik van de draagbare meet technologie iets beter aansluiten op de behoeftes van mensen met kanker. Een respondent antwoord: "Ja nou, als ik de trap af ga hier beneden of naar boven dan doe 'ie (de wearable) niets". Het programma bij de fysiotherapeut wordt als positief ervaren. De oefeningen waren haalbaar en goed op maat.

Over het project ‘Fitter je operatie of behandeling in’

Vanuit Medical Delta Living Lab Better In Better Out werken De Haagse Hogeschool en Hogeschool Rotterdam samen met healthtech start-up Healthy Chronos en fysiotherapiepraktijk B&B Healthcare aan een project om prehabilitatie in de leefomgeving van mensen met kanker te organiseren. Door de inzet van smartwatches en activity trackers en een prehabilitatiedashboard van Healthy Chronos voor de fysiotherapeut, kunnen mensen zowel fysiek in de fysiotherapiepraktijk, als op afstand thuis begeleid worden. Een belangrijk doel van het project is om de knelpunten voor het gebruik van deze technologie in de leefomgeving van mensen met kanker weg te nemen. Prehabilitatie wordt daarmee betaalbaarder en beter schaalbaar. Uiteindelijk moet dit ertoe leiden dat prehabilitatie voor grotere groepen mensen met kanker beschikbaar wordt.